Antwerpen Stadscollectie

Fia Cielen: magie en wildheid

Fia Cielen behaalt in 2008 haar master in de Beeldende Kunsten aan het Hoger Instituut voor Schone kunsten in Antwerpen, waar ze thans woont en werkt. Ze verbindt diverse media gedreven door alchemie en het motief van de kristal, de geometrische vorm die zich naar alle kanten vermenigvuldigt. Ze maakt tekeningen van maskerachtige creaturen, grote digitale prints, en laat haar sculpturen en installaties gedaanteveranderingen ondergaan door toevoeging van spinnen, zouten of chemicaliën. Haar artistieke kosmos verkent de schaduwzijde van het bestaan, in de schemerzone tussen realiteit en verbeelding, en in een sinistere sfeer.

Fia Cielen introduceert graag natuurlijke elementen die buiten haar macht liggen, in een poging een herbetovering van een ontgoochelde wereld te bereiken. De kunstenares wordt vooral aangetrokken door tussentoestanden, vergankelijke zones en het griezelige, wat vooral in haar tekeningen tot uiting komt. Ze worden bevolkt door wezens die zich bevinden op de drempel tussen het menselijke, het dierlijke en het elementaire. Een belangrijke inspiratiebron zijn allerhande maskers en vermommingen; rituele maskers, carnavalsmaskers, dierenvermommingen. Ze beschouwt de maskerade als iets dat ingebakken zit in de Europese cultuur, afkomstig uit een tijd vóór de doop van Europa, een overblijfsel uit een tijd waarin het wilde en magische nog deel uitmaakten van het dagelijks leven. In een overgereguleerde wereld wil Cielen de toestanden weergeven waarin we een gevoel van wildheid kunnen herwinnen, als een manier om uitdrukking te geven aan het intuïtieve gevoel dat vervreemding intrinsiek natuurlijker kan zijn. Ze tracht een soort herbetovering van een onttoverde wereld op te roepen.

Wat al haar tekeningen gemeen hebben is dat ze transformaties portretteren, men kan steeds vaag een menselijke identiteit herkennen die doorschemert in het monsterlijke. Deze monsters bestaan in een toestand van beweeglijkheid, van worden, eerder dan als een markering van stagnatie. Op deze manier gebruiken de werken dit dynamische element zowel als beeld als proces. Volgens de kunstenares is de link tussen maskerade en metamorfose een passende metafoor voor onze moderne cultuur, met zijn dunne laagje beschaving en de wildheid die eronder zit. Misschien is de beschaving het masker, en ligt onze ware aard daaronder. Misschien is de mensheid een illusie?

Fia Cielen maakt afgodsbeelden van religies die niet bestaan en experimenteert als een ketter met zouten, borax, soda, kristallen en chemische zouten tegen de bedrijfsregels in. Ze kijkt naar de kristallen, sommigen groeien heel snel, anderen heel langzaam, sommigen groeien alleen in water, anderen alleen in de lucht. Op een bepaald moment stoppen ze met actief te zijn. Zoals een kunstenaar die beslist wanneer een werk af is. “ Ik sta er eigenlijk ook maar naar te kijken wat het wordt.” (Fia Cielen, 2013) Het artificieel koraalrif dat ze toont bestaat niet op deze aarde, maar het zou kunnen bestaan op een andere wereld. Wat haar het meest intrigeert in deze mentaal-fysieke overgangszones is het gevoel op zowel een historische als futuristische drempel te staan.

HW