Antwerpen Stadscollectie

Moataz Alqaissy: hedendaagse vergane glorie

De Irakese beeldend kunstenaar Moataz Alqaissy woont sinds 2009 in Antwerpen, waar hij tussen 2019 en 2021 schilderkunst en visuele kunsten studeert aan de AP Hogeschool. Zijn abstract beeldend werk bestaat voornamelijk uit assemblages van laagjes doek, linnen, katoen of zeildoek, die hij verlijmd, vervormd,  chirurgisch aan elkaar naait, beklad of lukraak aan de muur nagelt. Door gebruik te maken van grove materialen zoals houtverf, vulmiddel, kabels en spijkers, bevrijdt hij het doek van zijn klassiek-elitaire status, maar tegelijk ook van zijn status als ondergeschikt wegwerpmateriaal. Door doek en bindmiddel te vermengen sculpteert hij werken die een rauwe en gewelddadige ondertoon in zich dragen.

Alqaissy vindt zijn inspiratie in uiteenlopende domeinen, van kunstgeschiedenis tot oude beschavingen of jeugdherinneringen aan Bagdad, de stad die radicaal hertekend werd door ernstige sociaal-politieke gebeurtenissen. Sinds zijn verblijf in België onderzoekt hij de relatie tussen identiteit en locatie; hoe een ruimte een lichaam beïnvloedt of hoe de ruimte kan worden ingesloten in een kunstwerk. Zijn materiële omgang met de bestanddelen van het schilderij zet een raam open waarlangs andere onderwerpen binnenglippen. Herinneringen aan zijn jeugd en ervaringen met oorlog en destructie hebben deuken nagelaten en vinden een reflectie in de ontmanteling van het schilderij. Door zijn herkomst balanceert zijn werk inhoudelijk tussen twee extreem verschillende culturen. Zijn monochrome doeken kenmerken zich door hun gewiste of verschoten kleuren die getuigen van een grauw verleden dat blijven hangen is in de overlevering en de persoonlijke herinnering. In ieder geval hebben ze elke glans verloren. In een interview zegt Alqaissy daarover: “Een stad als Bagdad was een monument, maar wat ervan over is, is een opgegraven stad die een verhaal vertelt over een rijk verleden. De stad is inmiddels gemummificeerd. Het is een ‘ondode’ stad: ze bestaat maar ze leeft niet.”

Kenmerkend voor de schilderijen van Moataz Alqaissy is dat zij zich enerzijds verhouden tot het canon van de klassieke schilderkunst en zich er anderzijds aan onttrekken. Evenals zijn voorgangers streeft hij naar meer interactie tussen schilder, toeschouwer en schilderij door het doek letterlijk een plek te geven in de ruimte. Als primair onderdeel moet het doek plooibaar- en kneedbaar zijn en als zodanig de nadruk leggen op het artistieke proces meer dan op het resultaat. Het bijzondere internationale perspectief dat uit zijn werk spreekt, met aandacht voor het verre verleden en voor de trauma’s van het recente verleden, sluit naadloos aan bij het verzamelbeleid van het M HKA, dat verschillende posities en perspectieven binnen de hedendaagse multipolaire wereld aan bod wil laten komen.

HW