De Stadscollectie Antwerpen is een levendig eerbetoon aan de kunstenaars die de stad Antwerpen kleur geven. Van opkomend talent tot gevestigde namen, deze collectie belicht lokale creativiteit, maar ook de wereldwijde invloed van de Antwerpse kunstscene. Welkom!

Panamarenko

(c)image: Wim Van Eesbeek
Portable Air Transport I , 1969
Object , 24 x 50 x 96 cm
metal, plastic, wood, fishing-net

De Portable Air Transport, afgekort P.A.T., is een klein, draag­baar vliegapparaat waarmee men zich in de lucht kan verheffen.

"In het begin had ik last met vliegtuigen en vleugels, want om op te stijgen en te landen hebt ge altijd een landingsbaan nodig. In de stad moet ge iets hebben om loodrecht op te stijgen.Toen dacht ik gewoon: als ik nu eens iets helikopterachtigs maak, dan heb ik alleen een schroef en een krachtige motor nodig, voor de rest niks, en alles past zo ongeveer in een klein kofferke." - Panamarenko

Voor zijn eerste P.A.T. laat Panamarenko zich inspireren door een ontwerp van de Amerikaanse Bell Telephone Company. Het ontwerp is een poging tot het ontwikkelen van een met waterperoxide aangedreven raket die op de rug wordt gedragen en waarmee men drie minuten lang kan vliegen. Panamarenko is van oordeel dat het principe te vergezocht is en meent dat kleine, sneldraaiende motoren met een aangepaste schroef voldoende paardenkracht kunnen ontwikkelen.

Een eerste prototype, algemeen bekend als de Portable Air Transport I, ontstaat uit het model dat Panamarenko eind 1968, begin 1969 ontwerpt.

"Die eerste P.A.T was niet om op de rug te dragen, maar om op te gaan zitten." - Panamarenko

Het toestel heeft een metalen frame dat in het midden een vierkant net draagt. Aan beide zijden is een motor gemonteerd die de propellers aandrijven. De propellers bestaan telkens uit twee, in tegengestelde richting draaiende schroeven.

"De motoren waren afkomstig van boomzagen en gocarts. Allemaal tweetaktmotoren. Ge kondt die bijeenschuiven en dan heel het spel dichtklappen zoals een soort valies. Daarom noemde ik het 'draagbaar luchttransport'." - Panamarenko